Յոյսի եւ ներդաշկանութեան երեկոյ. Լիբանանի միասնութիւը գնահատող պատմական համերգ մը

Պէյրութ, Լիբանան – 20 դեկտեմբեր 2024 - Մարտահրաւէրներով լեցուն տարուան մը աւարտին, չորեքշաբթի, 18 դեկտեմբերին, Հայ կաթողիկէ Ս. Գրիգոր Լուսաւորիչ-Ս. Եղիա աթոռանիստ եկեղեցւոյ մէջ տեղի ունեցաւ ժառանգութիւնը եւ յոյսը գնահատող պատմական համերգ մը, գործակցութեամբ՝ Աթոռանիստ եկեղեցւոյ ժողովրդապետութեան, Ասորիներու միութեան եւ Զովիկեան հանրայինգրասենեակին։

Համերգը նուիրուած էր Լիբանանի վերջին պատերազմին ընթացքին առաջնագիծի վրայ գտնուող անձերուն, որոնքծառայեցին մարդասիրութեամբ եւ խաղաղութեան հանդէպ մեծ յանձնառութեամբ։ Անոնք էին՝ բժիշկները,հիւանդապահները, շտապ օգնութեան անձնակազմը, լրագրողները, քաղաքացիական պաշտպանութեան աշխատակիցները, Լիբանանի բանակը, UNIFIL-ը եւ Middle East օդանաւային ընկերութիւնը (MEA):

«Այս օրհնաբեր հայկական տաճարին մէջ, այդ աշտարակ մզկիթին կից, տոկուն Պէյրութի կեդրոնը, մենք կանգնած ենք իբրեւ իւրաքանչիւր մարդու ազատութեան, բազմազանութեան եւ արժանապատուութեան վկաներ», իր բացման խօսքին մէջ ըսաւ Ասորիներու միութեան նախագահ, Հապիպ Էֆրեմ։

Երաժշտութեան գնահատում՝ բարեգործութեան միջոցով

Կազմակերպուած եւ արտադրուած գործատէր եւ բարերար Լին Զովիկեանի կողմէ, համերգը ղեկավարուած էր մրցանակակիր միջազգային օպերային երգչուհի, սոփրանօ Մարիա Մաթարի, վիրթուոզ դաշնակահար, խմբավար եւ երաժշտագէտ դոկտ. Արմէն Քէչէկի եւ «Ֆայհա» երգչախումբի խմբավար մայսթրօ Պարգեւ Թասլաքեանի կողմէ, որոնք բոլորըելոյթ ունեցան համերգին ընթացքին։ 2023 թուականին Լին Զովիկեանի եւ Զովիկեանի հանրային գրասենեակի կողմէկազմակերպուած «Երաժշտութեան երանգաւորումը» բարեգործական նախաձեռնութեան երկրորդ ելոյթն է այս համերգը։ Այս նախաձեռնութիւնը նպատակ ունի արժեւորելու երաժիշտները եւ ներշնչելու հասարակութիւնը, եւ ներկայացնելու համայնքներ համախմբելու աշխատանքին մէջ մշակոյթի փոխակերպող ուժը։

«Ճգնաժամի պահերուն երաժշտութիւնը մեր ապաստանը կը դառնայ։ Առանց խօսքերու լեզու մը, որ կը բուժէ վէրքերը, որուն դիմաց բառերը անզօր են: Այդ լարն է, որ սիրտերը իրարու կը կապէ՝ ջնջելով սահմանները եւ կամուրջներ կառուցելովտարբերութիւններուն միջեւ», ընգծեց Մայսթրօ Պարգեւ Թասլաքեան։

«Ասիկա կարեւոր պատգամ մըն է լիբանանցի ժողովուրդին եւ բոլոր անոնց, որոնք հետաքրքրուած են այս գեղեցիկ երկրին եւամբողջ Միջին Արեւելքի ապագայով», յայտնեց Դոկտ. Արմէն Քէչէկ։

Կեդրոնական Պէյրութի տաճարը վերածուեցաւ միասնութեան սրբատեղիի
Հովանաւորութեամբ Տանն Կիլիկիոյ Կաթողիկէ Հայոց Ռաֆայէլ-Պետրոս ԻԱ. Կաթողիկոս-Պատրիարքի, Հայ Կաթողիկէտաճարը իր դռները բացաւ լիբանանցիներուն եւ բոլոր խաւերէ քաղաքացիներուն առջեւ։ Այս տարի կը նշուի տաճարիբացման 65-ամեակը։ Լիբանանի քաղաքացիական պատերազմի ընթացքին, իր դժուար դիրքի՝ Կանաչ Գիծին վրայգտնուելուն պատճառով, տաճարը ազգային միասնականութեան խորհրդանիշ դարձած էր։ Այս ամիս տաճարըպաշտօնապէս կը ճանչցուի որպէս ազգային զբօսաշրջային խորհրդանիշ եւ կ՚արձանագրուի Լիբանանի ազգային ցուցակինմէջ։

«Այս տաճարը բոլոր Լիբանանի համար է, եւ մեծ պատիւ էր ընդունիլ մեր երաժիշտները եւ հանդիսատեսները այս ոգեւորիչձեռնարկին համար»,– նշեց Տէր Րաֆֆի Յովհաննէսեան։

Երաժիշտներ, որոնք կը ներկայացնէին երկրի տարբեր համայնքները, ելոյթ ունեցան եկեղեցւոյ շքեղ բեմէն եւ խորանէն։Յատուկ կարիքներ ունեցող երեխաներն ու երաժիշտները իրենց հաճելի մասնակցութիւնը բերին այս ձեռնարկին։

Համաշխարհային աննախընթաց կատարումներ հնչեցին համերգին ընթացքին
Ծրագիրը հանդիսաւոր եւ ներգրաւող համադրութիւն մը եղաւ լիբանանեան եւ արեւելեան ժառանգութեան ու ժողովրդականերաժշտութեան, ինչպէս նաեւ հոգեւոր եւ ոգեւորիչ մեղեդիներու, որոնք յատուկ կերպով յարմարած էին երկրին տարբեր մասերէն հաւաքուած հանդիսատեսը ներշնչելու։ Ուտ նուագող Զիատ Ահմատիէ առաջին անգամ ըլլալով ներկայացուց իր«Լամմա էլ Աթմէ» (Երբ մթութիւնը) ստեղծագործութիւնը, մասնակցութեամբ՝ «Ֆայհա» երգչախումբին, իսկ Մարիա Մաթար արաբերէնով մեկնաբանեց Ֆրանց Շուպերթի «Աւէ Մարիա»-ն, մասնակցութեամբ՝ արաբերէն նշաններու լեզուի երաժիշտ,Նատիրա Սամահայի, որ կը ներկայացնէր լսողութեան դժուարութիւն ունեցող համայնքը։

Յատուկ այս համերգին համար, երիտասարդ բանաստեղծ Իւան Ղարզետտինի ներկայացուց «Լուպնան յա պասմաթ թըֆըլ» (Լիբանան, մանկական ժպիտ մը) իր ստեղծագործութիւնը՝ բացառիկ լիբանանեան բանաստեղծական «զաժալ»ով, որարձանագրուած է ՈՒՆԵՍՔՕ-ի ոչ նիւթական մշակութային ժառանգութեան ցուցակին մէջ։ Ասորի սոփրանօ ՓոլինԷ Եազպէք,որ մանկութեան կորսնցուցած էր քալելու իր կարողութիւնը փոլիոյի հետեւանքով, երգեց «Շլոմ Լէխ Մարիամ» (Ողջոյն քեզ,Մարիամ) աղօթքը արամերէնով՝ ասորիական բարբառով։

«Իրական գերազանցութիւնը կը ծնի համագործակցութեան ներդաշնակութենէն, ուր իւրաքանչիւր երաժիշտի ուժ կը խթանէհաւաքական տեսլականը։ Միասին մենք կարող ենք հասնիլ անոր, ինչ որ անհատաբար անհնար է», ընգծեց Մարիա Մաթար։

«Լիբանանի իւրայատկութիւնը բացայայտուեցաւ մէկ երեկոյի ընթացքին՝ մշակութային հրաշալի ներկայացումներու միջոցով։ Լիբանանի բազմազան մշակութային պատկերին կողքին իմ ժառանգութիւնս ներկայացուած տեսնելը իսկապէս մեծ պատիւ էր եւ գրաւիչ փորձառութիւն մը»,- ըսաւ Լիբանանի Խորհրդարանի անդամ Մարք Տաու։

Երաժշտութենէն դէպի միջկրօնական համակեցութեան առիթ

«Կ՚ուզեմ պահ մը կանգնիլ եւ ըսել, թէ որքան հազուագիւտ է այսպէս խոր մարդկային ձեւով համակեցութիւնը տօնելուկարելիութիւնը ունենալ։ Մենք այսօր այնպիսի Լիբանանի մէջ ենք, ուր այսպիսի կատարում գտնելը դժուար է։ Բայց եսանձամբ այնքան հպարտ եմ, որ իմ ընտանիքիս եկեղեցին ստանձնած է այս շատ յատուկ առաջնորդութիւնը՝ ընդունելուհամար այս կարեւոր երաժշտական մեկնաբանութիւնը եւ ժառանգութիւնը այս բեմին վրայ», այդ զոյգ կատարումներէն ետք յայտնեց Զովիկեան։

Հանդիսատեսը մեծապէս գնահատեց այս համերգը։ «Այս համերգը կախարդական երեկոյ մըն էր՝ երաժշտութեան եւսուֆիական աղօթքներու կախարդական համադրութեամբ, ինչ որ կատարուեցաւ Հայ կաթողիկէ Ս. Գրիգոր Լուսաւորիչ-Ս. Եղիա աթոռանիստ եկեղեցւոյ ներքեւ, համակեցութեան մայրաքաղաք Պէյրութի սրտին մէջ։ Այս համերգը վերականգնեցքաղաքի մշակութային շքեղութիւնը եւ քաղաքակրթական խորութիւնը, այն մութ եւ դժուար օրերէն ետք, որ մեր երկիրըապրեցաւ», համերգէն ետք ըսաւ Լիբանանի խորհրդարանի անդամ Իպրահիմ Մնեյմնէ։

Համերգին ներառուած էին «Աւէ Մարիա»-ի տարբեր կատարումներ, ներառեալ հայկական շարականը, որ երգեց Հայր ԱրամԱբրահամեանը։ Համերգին ծրագիրը վերածուեցաւ ամբողջ Լիբանանի համար համընդհանուր արժէքներու եւ հաւատքիմարմնաւորման։

Մանկամսուր Dent de Lait-ի շրջանաւարտները, մանկամսուրի համահիմնադիր եւ մանկութեան զարգացման մասնագէտ Լամիս Ժուժուի եւ ձայնի մարզիչ Թոնի Պայայի առաջնորդութեամբ, բեմ բարձրացան եւ կատարեցին Լիբանանի սիրուածերգչուհի Ֆէյրուզի նշանաւոր «Լի Պէյրութ» երգը։

«Յոյսը տուն է»,– նշեց Լին Զովիկեանը իր բացման խօսքին ընթացքին։

«Ասիկա պատմական նուաճում էր։ Միասնաբար աշխատելով իբրեւ գործընկերներ եւ ընկերներ, մենք կը ստեղծենք փորձառութիւն մը, որ կը ներկայացնէ մեր սիրած Լիբանանը։ Անոնց ստեղծագործութիւնը եւ ժրաջան աշխատանքը յաւիտեան իրենց ազդեցութիւնը պիտի ունենան», ըսաւ Զովիկեան համերգի աւարտին։

###

Հայ կաթողիկէ Սուրբ Գրիգոր Լուսաւորիչ-Սուրբ Եղիա աթոռանիստ եկեղեցի

Հայ կաթողիկէ Սուրբ Գրիգոր Լուսաւորիչ- Սուրբ Եղիա աթոռանիստ եկեղեցին կառուցուած է 1959-ին՝ Պէյրութի Կեդրոնականշրջանին մէջ, որ քաղաքացիական պատերազմի ընթացքին դարձած էր Կանաչ Գիծ՝ բաժնելով լիբանանեան մայրաքաղաքը։Տաճարը նուիրուած է արուեստի պահպանման, մշակութային ձեռնարկներ հիւրընկալելով եւ Լիբանանի բազմազանհամայնքներուն միջեւ երկխօսութեան ու փոխըմբռնում խթանելով։ Այն պաշտօնապէս արձանագրուած է որպէս ԼիբանանիՀանրապետութեան ազգային զբօսաշրջային վայր։ Տաճարին մէջ հանգչած է դագաղը Տանն Կիլիկիոյ Կաթողիկէ հայոցկաթողիկոս պատրիարք կարդինալ Գրիգոր Պետրոս ԺԵ. Աղաճանեանին, որուն հաւանական սրբադասման գործընթացըընթացքի մէջ է։

Facebook: Cathedral of St Elias and St Gregory the Illuminator

Ասորիներու միութիւն

Ասորիներու միութիւնը, հիմնուած՝ 1975-ին, լիբանանեան ոչ շահութաբեր, ոչ կուսակցական եւ ոչ կառավարականկազմակերպութիւն մըն է, որուն նպատակն է ասորիական համայնքին եւ Լիբանանի քրիստոնեայ փոքրամասնութիւններունձայնը դառնալ։ Միութիւնը նպատակ ունի համախմբել այն անձերը, որոնք կը հաւատան Միութեան մշակութային, հասարակական եւ մարդասիրական առաքելութեան։

Facebook: Syriac League

Զովիկեան հանրային գրասենեակ (ZPO)

Զովիկեան հանրային գրասենեակը (ZPO) հիմնուած է 2015 թուականին՝ ճգնաժամերու եւ վայրագ ոճիրներու ենթարկուածհամայնքներուն աջակցելու համար: Մենք նուիրուած ենք անոնց ձայնը լսելի դարձնելու առաքելութեան՝հետազօտութիւններու, մշակոյթի, քարոզչութեան եւ դիւանագիտութեան միջոցով: «Երաժշտութեան երանգաւորումը» բարեսիրական նախաձեռնութիւն է, որուն նպատակն է աջակցիլ եւ պաշտպանել երաժիշտները եւերաժշտութիւնը Լիբանանի, Հայաստանի եւ Միջին Արեւելքի մէջ՝ ընդդէմ ճգնաժամերու եւ անմարդկային ոճրիրներու։

Մամլոյ հաղորագրութիւն

Կիսվել

Welcome to the Zovighian Public Office (ZPO). We are holding a new digital space for communities facing crimes of atrocity. While we complete our new website, you can check out our history of public service and social justice here.